Molen de Pink Deze molen slaat sinds 1620 olie uit de plantzaden voor o.a. lak voor huizen, boten en als brandstof voor olielampen.	Molen de Ooievaar Deze oliemolen uit ca. 1622 werd van oudsher gebruikt voor het produceren van verschillende soorten plantaardige oliën, zoals lijnolie en koolzaadolie.	Molen de Bleke Dood Deze oudste, nog bestaande houten stellingmolen van Nederland (1656) maalt weer graan na zijn restauratie halverwege de vorige eeuw.
Molen de Huisman In deze specerijenmolen uit de 18e eeuw werd nootmuskaat verwerkt, snuiftabak fijngestampt en mosterd gemaakt.	Molen de Kat Deze verfmolen vermaalt mineralen, plantaardige verfstoffen en krijt en levert zijn ambachtelijke pigmenten aan talloze (internationale) musea.	Molen de Poelenburg Houtzaagmolen uit 1867, die tijdens speciale dagen op spectaculaire wijze de werking van een paltrokmolen laat zien.
Molen de Zoeker Oliemolen de Zoeker (ca 1672) was de eerste molen die door vereniging de Zaansche molen werd gered.	Molen het Jonge Schaap Een exacte replica van de houtzaagmolen uit 1680. Een bovenkruier: alleen de kap van de molen wordt richting de wind gedraaid.	Molen de Bonte Hen Oliemolen uit 1693 waar expositie 'meesters van de molens' is te zien: Een overzicht van beroemde schilderijen met molen in de hoofdrol.
Molen de Koker Meel en pelmolen uit 1866 waarvan de oorsprong teruggaat tot 1592, de tijd waarin Wormer en Jisp grote leveranciers waren van scheepsbeschuit.	Hercules Een Amerikaanse windmotor die in 1992 werd geïnstalleerd om de kalverpolder te bemalen. Dit type is de moderne variant van de klassieke. Nederlandse molens.	Molen de Vlijt Begin 20ste eeuw werd deze biksteenmolen gebruikt om steen tot poeder te stampen. Dit werd gebruikt als schuurmiddel om o.a. messen te slijpen.
De Held Jozua Deze houtzaagmolen uit 1719 is de laatste getuige van de ooit reusachtige houtverwerkende industrie in West Zaandam	Molen de Pauw Oliemolen die tot 1908 in Nauerna stond. Met de herbouw en inrichting als henneklopper kwam een verdwenen molensoort terug in de Zaanstreek.	Molen het Prinsenhof De gerst voor de gort in de vorige eeuw (belangrijk volksvoedsel) wordt sinds 1722 in de molen gepeld.
Molen de Jonge Dirk Deze molen begon in 1908 als specerijenmolen, Indisch Welvaren, waar de speculaaskruiden voor Verkade werden vermalen	Molen de Schoolmeester De enige nog werkende windpapiermolen ter wereld. Hier vindt sinds 1692 het complexe proces van papier maken plaats.